Każdy ksiądz jest nauczycielem wiary. W związku z tym powinien się odznaczać wszechstronnym i głębokim rozumieniem wiary, który głosi. Służy temu formacja intelektualna seminarzystów. Jest ona ściśle związana z formacją duchową. W toku studiów kandydat do kapłaństwa stara się zgłębić Bożą mądrość, którą następnie będzie przekazywał innym. Pomaga mu to w poznaniu Boga i jeszcze ściślejszym przylgnięciu do Niego. Wysiłek rozumowego odkrywania rzeczywistości nadprzyrodzonej należy do samej natury kapłańskiej posługi. Należy podkreślić, że formacja intelektualna alumna Seminarium pozwala mu również na zrozumienie zmieniającego się świata, w którym będzie głosił Ewangelię Chrystusa.
Podstawową czynnością formacji intelektualnej przyszłych księży jest poszukiwanie Prawdy, prowadzące do jej umiłowania. Trzeba poznać prawdę o Bogu, który objawił się człowiekowi, aby go zbawić, prawdę o otaczającym nas świecie, który jest miejscem spotkania Boga i człowieka, wreszcie prawdę o samym człowieku, który jest koroną stworzenia i współpracownikiem Boga w dziele zbawienia świata. Seminarium Duchowne w 1999 roku zostało włączone w struktury tworzącego się Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w ramach Wydziału teologii, wznosząc duży wkład w jego potencjał kadrowy, działalność wydawniczą, a także zasoby biblioteczne. Bogato wyposażona Biblioteka WSD „Hosianum”, licząca 324 inkunabułów, 8000 starodruków i 250000 woluminów oraz czasopism, służy studentom Wydziału Teologii, jak i innych Wydziałów UWM.
